Mutasyonlar farklı genotipi olan organizmaların ortaya çıkmasına neden olur ve bu farklılıklar da farklı fenotiplerin oluşmasıyla sonuçlanır. Birçok mutasyonun organizmanın fenotipi, sağlığı ve (doğal seçilimle ilgili) üreme uyumu (fitness) üzerinde az bir etkisi vardır. Zararlı mutasyonların yanı sıra, bazen, organizmanın içinde bulunduğu çevre koşulları bağlamında yararlı denebilecek mutasyonlar da olur.
Çeşitli (ortolog gen) dizilerinin karşılaştırılmalarıyla hazırlanmış, ökaryotik organizmaların bir evrim ağacı.Popülasyon genetiği popülasyonlardaki bu genetik farklılıkların kaynaklarını, dağılımlarını ve bu dağılımların zamanla nasıl değiştiğini araştıran bir genetik altdalıdır. [172] Bir alelin bir popülasyondaki sıklığı doğal seçilimle etkilenebilir; belirli bir alelin hayatta kalma ve üremeyle ilgili yüksek oranı, o alelin zamanla o popülasyonda daha sık olmasına neden olabilir. [173] Aynı zamanda, “genetik sürüklenme” [174] denilen, şans faktörünün etkisiyle, yani olayların tesadüfi akışıyla oluşan değişimler de olabilir. [175] Genetik sürüklenme bir popülasyonun gen havuzunda, doğal seçilimden farklı olarak, uygun genlerin seçilmesi gibi bir yönlendirmeyle değil de, tamamen rastlantı eseri sayılan, kuşaktan kuşağa ortaya çıkan değişiklikler şeklinde tanımlanır. Organizmaların genomları, birçok kuşak boyunca, evrim denilen fenomenle sonuçlanmak üzere, değişebilirler. Mutasyonlar ve yararlı mutasyonlar geçirerek ayıklanma (seçilim), evrim geçirmiş bir türün oluşumuna, yani bir türün çevresine daha uyumlu biçimlere dönüşerek evrimine neden olabilir ki, burada “adaptasyon” [176] denilen bir süreç sözkonusudur. [177] Yeni türler, “türleşme” [178] denilen, genellikle, birbirlerinden genetik olarak uzaklaşan farklı popülasyonların oluşmasına zemin hazırlayan coğrafik ayrılmaların yol açtığı süreçle oluşurlar.
[179] Evrim esnasında dizilerin birbirinden uzaklaşma ve değişimi olduğundan, diziler arasındaki bu farklılıklar, aralarındaki evrimsel uzaklığı hesaplamada bir “moleküler saat” [180] gibi kullanılabilir. [181] Genetik kıyaslamalar genellikle, türler arasındaki ilgiyi nitelemede, fenotipik kıyaslamalarla edinilmiş bazı yanıltıcı değerlendirmeleri de düzelten, en doğru yöntem olarak kabul edilir. Türler arasındaki evrimsel uzaklıklar “evrim ağacı” ya da “genetik ilişki ağacı” [182] denilen şemalarla temsil edilir ki, bu ağaç şemaları türler arasındaki (“yatay gen aktarımı” [183] olarak bilinen) ilgili genetik materyel aktarımını göstermemekle birlikte, “ortak ata”yı [184] ve zaman boyunca türlerin birbirinden uzaklaşmalarını gösterir.
|